BUZUKU NR 17

 

REVISTĖ E PĖRMUAJSHME

INFORMATIVE, KULTURORE E SHOQĖRORE

 

Boton:

Shoqata pėr kulturė

" Dom Gjon Buzuku"

 

Kryeredaktor:

Simė Gjon Dobreci

 

Zėvendėskryeredaktor:

Gjekė Gjoni

 

Redaksia:

Mr. Riza Rexha,

 prof.dr. Ruzhdi Ushaku, 

Loro Markiqi, 

Ali Gjeēbritaj,

Pjetėr Ivezaj

 

 

Bashkėpunėtorė:

dr. Lukė Gjokaj

prim.dr. Gani Karamanaga

Qazim Muja

 

 

 

Fotoreporterė:

 Foto Studio Ars, Foto Rozafa, Foto Arb,

Art Foto Prishtinė

 

Adresa e redaksisė:

26 Nėntori, p.n

Nr.tel. 085 412-462,

o69 441-943

 

Nr. i llog.rrjedhėse:

55140-623-8-609/

2225001-89583395

 

Revista ėshtė rregjistruar nė Sekretariatin Republikan pėr Informata tė Malit tė Zi nė

numrin rendor 04 / 01- 466

 

Dorėshkrimet dhe fotografitė nuk kthehen

 

 

Shestani — Arbanasi  ----   Brisbane

Mos t'jena mish i shitun

Kjotht mire, zotni Dobreci! U lutem, pranoni nerimet e mia ma t'mdhaja,

Njerzit tonė n'Zadėr gjithmonė kanė kjen    kliko pėr mė shumė

Nji punė bāmirėse mė 1943

Nė vjeshė, mė 1943, mas kapitulimit tė Italisė, erdhi ushtria gjermane nė Ulqin; ajo vu Hasan Isufin komandant tė Ulqinit. Komanda ka kjenė nė krye tė pazarit tė Ulqinit, nė shpinė e Muharremėve, tė cillen mas Luthtet e bleu Januz Pelinku, braticnjan. Hasani dha urdhėn me burgosė ata qi mujnė me kjenė komunista dhe ata qi u nimojnė partizanve. U burgosen Shqepo Kallugjeroviqi pej Braticet dhe Andri Bani pej Bishtit Malit.   kliko pėr mė shumė

Shestani dhe Ilirėt  dy legjenda e njė porosi

Legjenda e Shestanit

Mā t'parit Shestanas i kanė thānė Zef. Aj kį kjenė pej Shkrelet, ku edhe kį kjenė mret. Zefi kį vrį diken n'Shkrel, kį hypė n'gjak. Vllazninė e kį pasė t'vogėl, e pej friget mos ta vrasen at ose diken pej vllaznisė, aj kį ikė pej anej edhe isht nalė n'Zetė.

kliko pėr mė shumė

Ma tė parat kopje tė fotografueme tė Buzukut  ndė Shqipėni*

 Justin Rrota

Ende i ri me moshė, sado i ligshtuem kahė shėndeti, unė, aso pranvere 1929, jipshem gjithėnjė mėsim gjuhėt ndėr klasėt e nalta tė gjimnazit.      kliko pėr mė shumė

Justin Rrota (1889-1964)

Vinēenc Malaj

Justin Rrota lindi nė Shkodėr, mė 17 shkurt 1889, nė njė familje me tradita kombėtare e kulturore. Mėsimet e para i mori nė Shkodėr, kurse ato teologjike nė Klagenfurt, Austri. Mbėrrini tė bėhet studjues me kulturė tė gjerė. Zotėronte mirė gjuhėt klasike, latinishten dhe greqishten. Pėrpos shqipes, e dinte edhe gjermanishten, italishten, frėngjishten dhe sllavishten. Justini kishte dy vėllėzėr, Nikollėn e Simonin. I pari ishte profesor i Universitetit nė Vjenė, ndėrsa i dyti piktor e fotograf.  kliko pėr mė shumė

Buzuku, "Meshari" dhe Pasthėnia

 Injac Zamputi

Buzuku si personalitet dhe Meshari si vepėr kanė tėrhequr dhe do tė vazhdojnė tė tėrheqin vėmendjen e studiuesve. Studimet pėr Mesharin, nė fushėn e gjuhėsisė, kanė dhėnė shumė fryte dhe studimi mjeshtėror i E. Ēabejt ėshtė, pa dyshim, njė fjalė e fundit nė kėtė fushė. Por Meshari dhe autori i tij kanė tėrhequr vėmendjen edhe pėr tė ditur arsyet e mundėsitė pėr kėtė punė qė paraqitet kolosale pėr kohėn e vet. kliko pėr mė shumė

 

Studim me vlera tė veēanta

  Wilfried Fiedler - Sistemi foljor i gjuhės shqipe nė veprėn e Gjon Buzukut (1555)

Das Albanische verbalystem in der sprache des Gjon BuzukuAlbanologu i njohur gjerman tashmė gjysmė shekulli merret intensivisht dhe me sukses tė shėnuar me studimet e gjuhės shqipe. Vėmendjen e albanologėve e kanė tėrhequr nė mėnyrė tė veēantė studimet e tij tė thelluara            kliko pėr mė shumė

Shkruan: Prof. Dr Hujrullah Koliqi, Prishtinė

 Rrėnjėt pagane tė banierit nė Shestan, Krajė

Banieri afer Qafes se Cercives, afer Podit te LjaresEtnologu shqiptar Mark Tirtja, duke u mbėshtetur edhe nė mendimin shkencor tė Hanit, Durhamit, Nopēes, Gjeēovit, B. Jubanit, Lambercit, Ēabejt, Z. Sakos dhe Rr. Zojzit, ndėr tė tjera shkruan: Figurat mitologjike, kultet, ritet e besimit, emrat totemikė, qė janė elemente tė mitologjisė shqiptare e qė kanė tė bėjnė, pėr sa i pėrket trevės ilire e shqiptare, me qiellin e me yjet, me tokė e me det, me male              kliko pėr mė shumė

 

Podi i Ljares  Arbanasi i Zarės

Shkruan: Besnik Simė Dobreci

  Shkallet per te zbritur ne PodNė qershor 2004, hasa faqen e internetit pėr Arbanasin qė kish pėrgatit Tomė SmiraPeroviqi prej Arbanasit tė Zarės, tash nė Brizban, Australi. Kėtu lexova pėr ardhjen e Shqiptarėve tė Shestanit nė Arbanasi para njā 270 vjetve. Me la pėrshtypje sidomo                kliko pėr mė shumė

 

Salēi  ringjallja e katundeve

Shkruan: Gjurė Dabaj

Salē - Kisha e ShpjetritKatundet janė mė tė parėt vendbanime tė organizuara tė njerėzve. Gjatė shekujve, ata kanė pasur ndyshime tė pandėrprera, e sidomos me fillimin e revolucionit industrial nė XVIII shekull e deri me sot, por me njė intensitet tė ndryshueshėm.  kliko pėr mė shumė

Pėrshėndetje nga Njujorku – Amerika

Shqiptarėt kudo nėpėr botė i nderojnė veshjet, traditėn, hadetet e veta, kangen dhe gjuhen e vet kliko pėr mė shumė

 

Sa hije u kanė veshjet popullore

Gjoni dhe SuzanaGjon dhe Suzana  Gjokaj janė vėlla e motėr. Kanė lindur dhe jetojnė nė NjuJork, Amerikė. Prindėrit ua mėsuan gjuhėn shqipe, tė cilėn e flasin shumė mirė. Krahas shkollimit tė rregullt nė anglishte, kliko pėr mė shumė

 

Pėrshėndetje prej Australisė

Darsem nė familjen e Gjergjit Zefit, shestanas prej Dedajve. MArtesa e djalit Josipi me NadenShoqata Katolike Shqiptare e Melburnit, e kryesuar nga  z. Lekė Ndreka, priti priftin e komunitetit shqiptar tė Zagrebit, dom Ndue Ballabanin, mė 22 dhjetor 2004. Ky prift  kroat erdhi nė Australi me qėllim qė tė kremtoj festėn e Vitit tė Ri dhe Ditėn e Ujit tė Bekuem, mė 6 janar 2005 sė bashku  me katolikėt shqiptarė tė melburnit. kliko pėr mė shumė

 

“Sheshtani”  libėr enciklopedik

Shkruan Gjekė Gjonaj

Gjokė Dabaj - Autori i libritNė organizimin e Shoqatės “Dom Gjon Buzuku”, mė 27 shkurt 2005, nė sallėn e madhe tė Kuvendit Komunal tė Ulqinit , u promovua libri monografik “Shestanistudim filologjik gjithėpėrfshirės” i autorit Gjokė Dabaj. Nė kėtė manifestim ishte i pranishėm njė numėr i madh i adhuruesve tė fjalės sė shkruar nga Ulqini, Ana e Malit, Kraja, Tivari, Malėsia, Shkodra, Tirana, Durrėsi etj. Pjesėmarrėsit ,  nė emėr tė organizatorit tė kėsaj     kliko pėr mė shumė

 

Libri mė gjithėpėrfshirės pėr heroin,

Prekė Calin

Shkruan Prof.as.dr. Romeo Gurakuqi, Shkodėr

Vepra, Prekė Cali, piramidė e kufijve tė Shqipėrisė,  e publicistit shqiptar qė banon nė trojet arbnore nė Malin e Zi,  Gjekė Gjonaj, qė botohet me rastin e 60  vjetorit tė pushkatimit tė heroit, ėshtė njė gur i rėndėsishėm i radhės nė piedestalin e rivlerėsimit tė kreshnikut tė pamposhtur tė Alpeve Shqiptare. Them se ėshtė “gur i radhės”, pėr arsye se procesi i kthimit nė     kliko pėr mė shumė

 

Dėshmitė gjuhėsore tė Buzukut pėr zanoret e patheksuara tė shqipes

Shkruan prof.dr. Kolec Topalli, Tiranė

Treva e veriut tė Shqipėrisė ėshtė mė e pasura dhe mė e hershmja nė autorė e vepra, qė lėvruan gjuhėn shqipe. Nga kjo ka dalė shkrimtari i parė qė ndezi pishtarin e dijes nė errėsirėn mesjetare, pėrkthyesi i parė, poeti, filozofi. Ēdo studim pėr historinė e gjuhės shqipe e ka zanafillėn nė autorė e vepra, qė u shkruan e u botuan nė kėtė trevė nė shekujt XVIXVII.     kliko pėr mė shumė

 

Mbi romanin e Anton Nikė Berishės: “Nėna e Dritės”

Shkruan don Pren Kola

Kėtyre ditėve kemi nė dorė njė roman tė mirėfilltė, tema e tė cilit ėshtė fėmijėria, thirrja nė kushtim pėr Zotin, vepra dhe jeta zulmmadhe e Nėnės Tereze. Pėr mendimin tim, por bazuar nė njohurinė e pėrgjithshme tė letėrsisė shqiptare, ėshtė roman i llojt tė veēantė qė sheh dritėn e tė botuarit nė gjuhėn tonė. kliko pėr mė shumė

 

Arbanasi - Me gjuhėn shqype t'Shestanit na burrnohena 

N'udhtim pej Ulqinit pėr Zagreb, mė 1970, u nalem n'Zadėr (Dalmaci, Kroaci) dhe u kthyem te Pjetri i Nrekės Stanonj, i cilli, tash vonė, me familjen e vet, e kishte lshue Braticėn (Ulqin) dhe kishte zānė ven n'Arbanasi (Arbneshi i Zarės). Pjetrin dhe t'shoqen, Tonen, i gjetem shpi. Lula, shoqja jeme, me Arbrin e vogėl, u nal te Tonja, kurse Pjetri e unė dolem n'sheti nėpėr Arbanas. U kthyem n'kafehānėn e penzionerve dhe niguem si knaqėshin burrat e Arbanasit me muhabetin qi e banjshin n'gjuhėn shqype t'Shestanit. Nuk kishim kohė me nenjė gjatė. Vojtem te Kiki, i familjes Gjergja1. Kiki kishte qefė me nigue                    kliko pėr mė shumė

 

Luigj Gurakuqi – impulse

1. Njeriu nuk mund tė kėnaqet vetėm me bukė, por ka nevojė edhe pėr gjellėn e shpirtit. Bukė e punė kishim, ndoshta me gjetun edhe nėn themrėn e tė huejit; por do tė ishte bukė e mylmyeme me turp, do t'ishte punė me djersė gjaku. Ma mirė pra, le tė kėnaqena me pak e tė fėrgohemi nė vojin tonė, por t'ushqejmė e tė forcojmė shpirtin me ideale qi nuk vdesin kurrė.   kliko pėr mė shumė

 

Leukoza e lopėve (gjedhėve)

Shkruan Dr. Ruzhdi Hasanaga

Viēi i sėmurė - gjėndrrat e zmadhuaraMe emėrtimin leukoza e gjedhit (e lopės) pėrfshihen njė varg sėmundjesh, tė cilat dallohen me ndryshime patohistologjike. Pasi trajtat e rralla (sporadike) nuk janė ngjitėse, kėtu do tė bėhet fjalė vetėm pėr formėn epidemike (enzootike) tė sėmundjes. kliko pėr mė shumė

 

Poezi         kliko pėr mė shumė
Tė ndryshme         kliko pėr mė shumė