Buzuku nr 12

REVISTĖ E PĖRMUAJSHME

INFORMATIVE, KULTURORE E SHOQĖRORE

 

Boton:

Shoqata pėr kulturė

" Dom Gjon Buzuku"

 

Kryeredaktor:

Simė Gjon Dobreci

 

Zėvendėskryeredaktor:

Gjekė Gjoni

 

Redaksia:

Mr. Riza Rexha,

 prof.dr. Ruzhdi Ushaku, 

Loro Markiqi, 

Ali Gjeēbritaj,

Pjetėr Ivezaj

 

 

Bashkėpunėtorė:

dr. Lukė Gjokaj

prim.dr. Gani Karamanaga

Qazim Muja

 

 

 

Fotoreporterė:

 Foto Studio Ars, Foto Lika, Foto Rozafa, Foto Arb,

Art Foto Prishtinė

 

Adresa e redaksisė:

26 Nėntori, p.n

Nr.tel. 085 412-462,

o69 441-943

 

Nr. i llog.rrjedhėse:

55140-623-8-609/

2225001-89583395

 

Revista ėshtė rregjistruar nė Sekretariatin Republikan pėr Informata tė Malit tė Zi nė

numrin rendor 04 / 01- 466

 

Dorėshkrimet dhe fotografitė nuk kthehen

 

 

Shkroi Gjergji i Lekės Macit Kolės Perkolaj,

shestanas, Fusha e Tivarit  

Zotni redaktor,

Nė revistėn Buzuku, numėr 8, mė 19 korrik 2002, botuot shkrimin pėr jetėn dhe dekjen e Lekės Macit Kolės Perkolaj. Nė fun tė shkrimit thaē qi tash sa kohė bajmė lutje nė shum anė pėr me marrė eshtnat e babės tem, por, pėr fat tė keq, kurr nuk patem pėrgjegje.         kliko pėr mė shumė

 

Sima i Gjonit Niks Kol'Niks

Komi e feja

Nuk e kam t'qartė ēka isht komi', m'tha nji shestanas. Edhe shum tjerė, jo vetėm shestanas, nuk e kanė t'qartė dallimin nėrmjet komit dhe fesė. E unė, pėr hirė t'shestanasit, po pėrgjigjem n'gjuhėn shestanase dhe po munohem me kjenė sa ma i kuptueshėm.

kliko pėr mė shumė

 

Don Lush Gjergji

Bija shqiptare  Nėna e Botės tani shenjtėresha e dashurisė

Gonxhe Bojaxhiu - Nėnė TerezaPėr ta kuptuar njeriun si qenie personale, familjare, shoqėrore, kombėtare, fetare, kulturore lypset njohur rrethin, ambientin, kontekstin jetėsor, sepse pa kėto tipare dalluese njeriu humb disi tėrėsinė, rrėnjet, mbetet nė “ajėr”, pa identitet dhe poersonalitet bazor.

kliko pėr mė shumė

 

 

Parathėnia nė: Dedė Ndoc Filipaj, Me mallė kujtoj, Press Studio, Ulqin, 2002

Malli pėr vendlindje*

Guri i rėndė, themi shpesh, peshon nė vendin e tij, por kur tė thehet ai gurė bėhet spirra-spirra, erė e fortė e Veriut, bashkė me Motkeqen, e bėnė atė, ashtu grimė nga njė grimė siē u thye, dhe e tretė, shpeshherė edhe pas diellit. Tė marrėsh dhe tė bashkosh ato grimca pėrsėri dhe tė punosh njė gurė tė rėndė, ėshtė njėsoj, sikur tė provosh tė mbledhėsh tė gjitha erėrat e botės dhe t'i vendosėsh nė njė rrėshiq.            kliko pėr mė shumė

Prof. Dr Mentor Disha, dibran, profesor i Universitetit, Prishtinė. 

Shtatorja e Gjergj Kastriotit Skėnderbeut pėrsėri nė Dibėr

 

Busti i Skėnderbeut nė Dibėr, punuan Muharrem Turkeshi dhe Agim SelaNė Dibėr, mė 2 mars 2003, u rivendos shtatorja e Fatosit Kombėtar  Gjergj Kastriotit Skėnderbeut, e vetmja nė territorin e Iliridės sė dikurshme apo Maqedonisė sė sotme. Pas Tiranės e Prishtinės, Dibra e treta me radhė inauguroi bustin e Skėnderbeut, ēka konsiderohet si njė fitore e madhe e forcave demokratike dhe progresive. Pėr t'u kryer puna, ndihmuan qytetarėt dibranė, e sidomos mėrgata dibrane nė Amerikė. Shtatorja, punim e skulptorėve Muharrem Turkeshi dhe Agim Sela, u vendos nė mes tė qytetit, afėr pllakės falemnderuese        kliko pėr mė shumė

Nikė Gashaj

Disa aspekte tė kulturės shqiptare

  Njohjet historike tregojnė se populli shqiptar nė tėrėsi ka origjinė tė pėrbashkėt ilire, ėshtė populli mė i vjetėr nė Ballkan, ka gjuhėn e vet tė standardizuar, shkrimin unik dhe kulturėn autoktone kombėtare. Popullit shqiptar, nėn pushtimet shekullore romake, turke e sllave i ėshtė kanosur rreziku i zhdukjes fizike dhe i tharjes sė kulturės sė tij shpirtėrore. Nėn ndikimet e elementeve tė huaja, kultura kombėtare shqiptare ka pėsuar ndryshime tė dukshme, veēanėrisht gjatė pesė shekujve kur turqit fshinin ēdo gjė qė mund tė dukej e pastėr shqiptare dhe impononin njė kulturė tjetėr orientale-islamiste, me synim qė t'i ndajė shqiptarėt sa mė larg Evropės sė civilizuar.        kliko pėr mė shumė

Nepe Peraj

Jeta dhe veprimtaria e Naum Veqilharxhit nė kėndvėshtrimin e Gjystinės Shushka

Rilindja Kombėtare Shqiptare ishte njė lėvizje e gjerė dhe e fuqishme ēlirimtare, e cila u zhvillua nė Shqipėri dhe nė kolonitė shqiptare jashtė atdheut qė nga vitet e '30-ta tė shekullit tė kaluar e deri mė 1912, kur u shpall shteti i pavarur, por edhe pas shpalljes sė Pavarėsisė.       kliko pėr mė shumė

prof. mr. Riza Rexha

Rrethanat politike dhe shoqėrore nė trojet shqiptare nė prag tė fillimit tė aktivitetit tė Naum Veqilharxhit

Nė kohėn kur nė vendet e Europės Perėndimore po zhvillohej revolucioni industrial, nė rajonet ku sundonte Turqia ishte njė prapambetje e madhe ekonomike dhe shoqėrore, e cila ishte pėngesė pėr zhvillimin e popujve ku ajo sundonte. Kjo gjendje e rėndė u reflektua edhe nė fushėn e arsimit dhe tė kulturės. Regjimi osman ishte regjimi i obskurantizmit tė plotė nė kulturė. Gjuhė kulture ishin arabishtja, turqishtja, greqishtja,  pa kurrfarė lidhjeje me gjuhėn e traditat kulturale tė popullit shqiptar. Paraqitej rreziku i helenizimit dhe turqizimit. Kur te popujt e tjerė tė Ballkanit po piqej ndėrgjegja kombėtare, nė rajonet Shqiptare zhvillimi i kėsaj ndėrgjegjeje u vonua pėr shkak tė gjendjes tė keqe ekonomike, nga pėrēarja fetare, mungesa e shkollės dhe librit shqip dhe nga prapambetja nė fushėn e kulturės. Analfabetizmi ishte karakteristikė pėr pjesėn dėrmuese tė popullit shqiptar.      kliko pėr mė shumė

Nga veprimtaria e Kolė Gurashit    kliko pėr mė shumė

Zuvdija Hoxhiq

Artistėt shqiptarė, nderi i kombit

Me njė pėrcaktim etniko-nacional (shqiptar), tė radhitur nė kufijtė e njė kulture, artistėt tė prezentuar nė kėtė ekspozitė (si tė gjihtė krijuesit e vėrtetė), i tejkalojnė ato me veprėn e vet, duke i bėrė nder kombit, tė vetėdijshėm porosisė tė mitit tė lashtė pėr divin Ante, i cili e ka marrė fuqinė kurdo qė me shputat e kėbėve dathur ka shkelur nė Nėnė Tokė: mė tė fuqishmit jemi kur jemi tė mbėshtetur nė tė vetėn, kur jemi njė degė e shtrirė nė drurin gjenealogjik tė pupullit tė vet, tė qenies shpirtėrore tė tij. Por, vepra artistike, para sė gjithash ėshtė njė krijim individual, andaj ndryshimet nė mes tė krijuesve tė tė njėjtit komb, mund tė jenė mė tė mėdha se me njė tjetėr mė tė afėrt pėr afinitetet personale dhe nė poetikė.          kliko pėr mė shumė

Prof. dr. Ruzhdi Ushaku

Konceptualizmi pamor si

pėrmasė dramatizimi  

Krijimtaria artistike e Rudi Gogės, e pėrzgjedhur dhe e segmentuar pėr kėtė ekspozitė, sendėrtohet me teknikėn monotipi unikate, me ngjyra ose bardhė e zi, dhe me bakėrshkrim-shtyp i thellė pėr reproduktim tė kufizuar. Nga perspektiva pamore e tėrėsisė, si mozaik teknikash dhe motivesh, kjo ekspozitė, nė plan tė gjerė, lė pėrshtypje vizuale dhe ndjenjė tė pėrgjithshme shpirtėrore sikur tė njė “teleskopi tė gjallė” tė imagjinuar qė vėzhgon njė kosmos nė miniaturė, tė dalė nga njė kaos paraprak me njė gėrshetim kontrastesh tė ngjyrave, motiveve e konturave tė padefinuara dhe enigmatike.      kliko pėr mė shumė

Gjekė Gjonaj
Piktura ėshtė rreziku im

  Zake Prelvukaj, profesoreshė nė Akademinė e Arteve tė Kosovės

   Pamja e saj fizike tė imponon t'i afrohesh e tė flasėsh me tė. E kur gjindesh pėrball saj shumė shpejt  bindesh se fjala ėshtė pėr njė krijuese tė mirėfilltė, tepėr tė thjeshtė, modeste e skofiare.     kliko pėr mė shumė

 

 

Ali Gjeēbritaj

Ftjani, vatėr e intelektualėve

   

Nė Ljare te UblatFtjani ose, siē i thonė vendasit, Thtjani ėshtė njėri ndėr katundet mė skajore tė Bashkėsisė sė Vendit Ostros. Ky vendbanim i Krajės shtrihet nė zonėn e maleve tė Rumisė, nė anėn e djathtė tė rrugės rajonale qė shpie pėr Shestan, gjegjėsisht pėr Gjuraē, e mė tej pėr Vir (Virpazar). Mbi katund, si nuse e bukur,  ngrehet maja e Rumisė, e cila nga qendra e fshatit duket aq afėr sa pothuaj mund tė kapet me dorė. Natyra i dhuroi kėtij trualli njė klimė pak a shumė tė ftohtė gjatė dimrit por edhe tė freskėt gjatė verės.     kliko pėr mė shumė

Simė Gjon Dobreci

Pse Bajram Balani iku prej vendit tė vet

  Bajrami kishte shumė shokė e miq nė Vankuver tė Kanadės. Muhabeti i shkonte mirė me Pjetrin e Gjon Gacit. Mė tė shumtėn luante shah me Gjergjin e Gjonit Nikės. Bajrami kishte qefė tė kuvendonte pėr Zogajt e Shkodrės dhe Shkodrėn, kurse Gjergji e Pjetri i flitshin pėr Braticėn dhe Kullomzėn, pėr Ulqinin. E kargonte, e tėrhiqte diēka Bajramin, erdhi verės nė Ulqin. Shkonte edhe nė det, notonte, rrezitej, por...      kliko pėr mė shumė

Nga tradita jonė     kliko pėr mė shumė

Aktivitete kulturore    kliko pėr mė shumė

Poezi     kliko pėr mė shumė

Kėngė popullore      kliko pėr mė shumė

Shembuj t'nerimit t'gjuhės vet    kliko pėr mė shumė
Bashkėatdhetarė tanė   kliko pėr mė shumė