SHPRONËSIMI I VALDANOSIT

Pa u konsultua dhe kundër vullnetit të pronarëve të ullishtës, organet qeveritare të Malit të Zi, më 17.01.1978, prunë vendimin dhe e bȃnë shpronësimin e Valdanosit. Sipërfaqja e përgjithshme e tokës të 204 familjeve, që u shpronësua është 937.739 metra katror me 17.825 rrȃnxë (rrënjë) ullinj me të gjitha pemët të jugut dhe kontinentale.
Si arsyetim ishte: Duhet të ndërtohet baza ushtarake për mbrojtje të R.S.F. Jugosllavisë prej sulmit eventual nga deti. Pronarëve të shpronësuar u është paguar një kompensim qesharak, dhe ai 'n'daç merre, n'daç lé'. E pronarët: 'mȃ mirë diç se hiç'. Në atë kohë u bȃ presion i madh psikik në pronarët. Të frikësuam, ata nuk patën guxim të ankohen.
Ullishta e shpronësuar në Valdanos nuk u shfrytëzua për qëllimin që u mor; nuk u ndërtua objekti ushtarak me karakter të përhershëm. Ullinjtë mbeten pa zot, pa njeriun që më dashuri kujdeset për çdo ulli, u lanë që t'i shkretojë koha. A nuk është mëkat i madh të shkatërrohen ullinjtë e shenjtë? Organet qeveritare dȃmtuen Malin e Zi, vetveten, por sidomos pronarët e vërtetë t'ullishtës, e ata ishin ma t'shumtën shqyptarë.
*Gjatë studimit n'Beograd disa herë takohesha me studentin Miko Nikoliq. Qe nji hoke e tij: 'A dini si jena na Serbët. Na lusim Zotin që komshinë, Bugarin ta qorronje. Zotit ju mërziten lutjet e tona dhe tha: “Kam me ja qorrue sytë Bugarit, nji kjothtë qi pranon me t'i qorrue edhe ty”. Serbi u përgjigj: “Ani, mi qorro edhe mue”. Kshtu po vepron, ndoshta , edhe pushteti i Malit t'Zi.

*Kuvendi komunal i Ulqinit, në mbledhjen më 30.03.2007, pruni vendim që t'u kthehet ullishta pronarëve të mëparshëm (shih “Sl. list RCG opštinski propisi” nr 18/07 më 18.05.2007).
Kaluan 40 vite prej shpronësimit të ullishtës, e pse deri sot, më 3.11.2018, ende nuk po u kthehet ullishta pronarëve të vërtetë, atyre që iu morën në mënyrë të dhunshme?
*Nji mashtrim. Më kujtohet nji mbledhje për kthimin e ullishtës së Valdonosit në sallën e komunës së Ulqinit, ku ishin të pranishëm zotni Nazif Cungu, atëherë kryetar i komunës së Ulqinit dhe zotni Batko Gjakonoviq, ish-kryetar i komunës së Ulqinit. Organizuesit e mbledhjes kërkuan që pronarët e ullishtës t'u paguajnë avokatët për nji ulli nga gjysmë euro. Propozimin e përkrahën me fjalim në foltore zotni Nazif Cungu dhe zotni Batko Gjakonoviq. Pak dit mas ktij takimi, paguem më 15.11.2017 (e ruaj vërtetimin) shumën e caktuar në Bankën hipotekare, llogaria rrjedhëse 520-18477-31, të cilat do të shkojnë për avokatët e Shoqatës ulqinake për kthim dhe mbrojtje. Nuk kuptuam atëherë që kjo ishte vetëm një mashtrim.
*Shpronësimi i ullishtës shkaktoi zvogëlimin e vendeve të punës, shqyptarët me të madhe po ikin prej tokave të veta, që ia u lanë të parët, gjyshat e stërgjyshat. Kjo është, ndoshta, “Pastrim i heshtun etnik”, si thotë Dr Nail Draga. Mjerë Mali i Zi kur të mbes pa shqyptarë! Edhe kujt tjetër do t'ia “mundësojë” me ikë prej kësaj toke të mrekullueshme, më të bukur se Zvicra, e cila nuk ka luftua për të pasur detin?

Përgatiti Simë Gjon Dobreci
 

DËMTIMET EKONOMIKE T'ULQINIT

Ndërmarrjet mȃ të fuqishme t'Ulqinit: Kryporja, “Riviera e Ulqinit”, “Agro Ulqini”, “Primorje” e tjera i shkatërruan, si edhe hotelet “Galeb”, “Lido” dhe shumë objekte tjerë.
Ulqini nuk lejohet të administroj Adën (grykëderdhjen e lumit Buna), e poashtu as edhe bregdetin e vet, ajo menaxhohet nga organizata “Morsko Dobro”, (“Të Mirat Detare”, për ulqinakët 'Të Këqijat Detare'), e vendosun në Budve. Dhënia me koncesion e pronave në Mozhur, Mal të Brisë, Shas e tjera janë shfrytëzim ekonomik i komunës së Ulqinit.
Në komunën e Ulqinit, të gjitha këto veprimtari e dobësojnë ekonominë, e varfërojnë popullin, e rrisin emigrimin e të rinjve, sidomos të shqyptarëve.
Kjo gjendje e mjerueshme është, si duket, pasojë e politikës jonjerëzore të pushtetarëve të Ulqinit dhe të Malit të Zi, të cilët, besoj, mendojnë e punojnë vetëm për interesat vetjake, e jo për të mirën e votuesve dhe të popullit vet. E populli, votuesit për t'keqen e vet, po rrehen, po shiten për pak para, po i beson rrenave të kandidatëve për vendet udhëheqëse.
Përgatiti Simë Gjon Dobreci

SHPRONËSIMI I FUSHËS SË ULQINIT

Fusha e Ulqinit është e dobishme dhe e përshtatshme për bujqësi, blegtori e pemëtari. Edhe atë e shpronësoi pushteti komunist “popullor” në mënyrë të njëjtë si ullishtën e Valdanosit, por mȃ vonë ajo u kthye pronarëve të mȃparshëm. Nuk kaloi shumë kohë e për Fushë të Ulqinit u bȃ plani urbanistik që aty të shtrihet qyteti pa pëlqimin e pronarëve. A ishte kjo ideja dhe vendimi i pushtetarëve të Komunës së Ulqinit!? Mȃ s'pari, shpia në fushë, mund të thuhet shtëpia në ujë, ku kërcënojnë përmbytjet dhe lagështia e tepërt, nuk është e përshtatshme për banim.
Ndërtimet në Fushë të Ulqinit janë gabim i madh, dobësohet ekonomia e krejt Ulqinit, pakësohen vendet e punës, braktisin vendin e vet të rinjtë, sidomos shqiptarët, ata zhduken nëpër botë si krypa në ujë. Ulqini ka sipërfaqe tjera për ndërtime, për shembull në Menër e në Gjerana, në ç'mënyrë nuk dobësohet por fuqizohet ekonomia e Ulqinit.
Përgatiti Simë Gjon Dobreci